Volgens de Verenigde Naties zouden dit jaar alleen al zo’n 72.000 vluchtelingen Europa bereikt hebben via de Middellandse Zee. Naar schatting zijn bij die overtochten ook al meer dan 1.000 mensen omgekomen. Onlangs nog, op 20 juni, leed een boot schipbreuk voor de Griekse kust met vermoedelijk 400 tot 600 vluchtelingen aan bood, op weg van Libië naar Italië. Slechts 104 mensen konden worden gered.
Simon Lagrange, verpleegkundige op onze afdeling intensieve zorg, vaart mee op de Geo Barents, een reddingsschip van Artsen Zonder Grenzen. De bemanning redt vluchtelingen van een verdrinkingsdood op de Middellandse Zee en verleent medische noodhulp aan boord van het schip. Het is uitgerust met een medische kliniek en het team is getraind om met alle mogelijke omstandigheden om te gaan. De Geo Barents heeft ruimte voor meer dan 650 mensen en beschikt over twee snelle reddingsboten om in te zetten tijdens reddingsacties. We nemen contact op met Simon op de boot.
WAT IS JOUW ROL OP DE GEO BARENTS?
Simon: “Mijn rol als verpleegkundige hier is tweeledig: in eerste instantie maak ik deel uit van het Search and Rescue team dat de effectieve reddingen uitvoert op zee. Ik ben de enige medic aan boord van onze reddingsspeedboot. Als we acuut zieke mensen aantreffen en de situatie leent zich ertoe, dan schiet ik in actie maar dat is meestal niet het geval. Verder probeer ik de crew aan boord van de speedboot te helpen in het beoordelen of en wanneer iemand voorrang moet krijgen om naar ons moederschip gebracht te worden. In tweede instantie verlenen we hier met ons medisch team (een spoedarts, een vroedvrouw, een psycholoog en een verpleegkundige) eerstelijnszorg aan de overlevenden tijdens de 3-4 dagen waarin we onderweg zijn naar Italië.”
MET WELKE PROBLEMEN KAMPEN DE VLUCHTELINGEN?
“De meest voorkomende medische problemen zijn zeeziekte, huidproblemen (door de detentiecentra) en vooral veel psychisch leed. Veel mensen hebben afschuwelijke dingen meegemaakt in hun thuisland en tijdens hun vlucht naar Libië. De meesten werden in Libië door illegaal gewapende milities geëxploiteerd en opgesloten maar soms ook gemarteld en verkracht. Die Libische context is in onze media ontzettend onderbelicht. De levensgevaarlijke overtocht naar Europa is voor hen paradoxaal een veiligere optie dan in Libië te blijven. Wanneer wij mensen op zee redden, zijn ze soms al enkele dagen onderweg en kunnen ze ernstig gedehydrateerd of algemeen bijzonder zwak zijn. Als iemand in levensgevaar is en we kunnen met de aanwezige middelen de situatie niet verbeteren, vragen we een medivac (medische evacuatie) aan. Zo hebben we een paar weken geleden een patiënt per helikopter laten evacueren.”
“De komende jaren wil ik graag voor Artsen Zonder Grenzen blijven werken en mensen in nood helpen. Je kan niet iedereen helpen. Maar er zijn enorm veel mogelijkheden om de wereld te verbeteren voor veel mensen.”
JE WERKTE EERDER AL IN LIBANON AAN DE GRENS MET SYRIË, IN HET VLUCHTELINGENKAMP MORIA IN LESBOS EN RECENT NOG IN OEKRAÏNE. WAT IS JOUW MOTIVATIE?
“Initieel vertrok ik als humanitair hulpverlener om dichter bij de noden te komen van mensen in veel kwetsbaardere situaties dan in België. Het gaf mijn werk als verpleegkundige meer betekenis. Daarnaast vind ik het fundamenteel om mijn ideologie niet louter op theoretische inzichten te staven, maar ook te ondersteunen aan de hand van emotionele en praktische ervaringen die ik opdoe terwijl ik hulp verleen aan mensen die heel kwetsbaar zijn.
Gaandeweg is Artsen Zonder Grenzen ook een ontzettend grote leerschool geworden. Ik heb er leren leiding geven, zorgprocessen beheersen, pragmatisch omgaan met de balans tussen zorgvraag en zorgaanbod. Ik kan dus heel veel bijleren op managementniveau en dat is een extra motivator geworden. Het is ook verrijkend om in verschillende multiculturele contexten te werken. Ik heb een speciale aantrekking tot projecten in en rondom Fort Europa omdat deze zogezegde crisissen bewust gecreëerd worden (en behouden blijven) door Europese politieke besluitvorming. De komende jaren wil ik graag voor Artsen Zonder Grenzen blijven werken en mensen in nood helpen. Je kan niet iedereen helpen. Maar er zijn enorm veel mogelijkheden om de wereld te verbeteren voor veel mensen.”
“Initieel vertrok ik als humanitair hulpverlener om dichter bij de noden te komen van mensen in veel kwetsbaardere situaties dan in België. (...) Daarnaast vind ik het fundamenteel om mijn ideologie niet louter op theoretische inzichten te staven, maar ook te ondersteunen aan de hand van emotionele en praktische ervaringen die ik opdoe terwijl ik hulp verleen aan mensen die heel kwetsbaar zijn.”
Foto’s: Skye Mckee en Salvatore Cavalli
