Bloedverdunners

Wat is een bloedverdunner?

• Een bloedverdunner vertraagt de stolling van het bloed
• Ze zorgen voor minder kans op bloedklonters en verkleinen zo de kans op onder andere een beroerte. Bloedverdunners kunnen dus van levensbelang zijn.
• Ze kunnen ook preventief worden voorgeschreven: jouw arts schat, op basis van individuele risicofactoren, in of dat nodig is.

Soorten bloedverdunners

• Plaatjesremmers zoals Asaflow® en Aspegic®: beïnvloeden de werking van de bloedplaatjes
• Anticoagulantia zoals Marcoumar® en Clexane®: oefenen een invloed uit op de stollingscascade (een complex systeem met als doel bloedingen op tijd te laten stoppen)

Inname

Thuis nemen de meeste patiënten de pilletjes via de mond in. Bij opname in het ziekenhuis kan de arts beslissen om de thuismedicatie tijdelijk om te zetten naar injecties. In de juiste dosering is de werking van de injecties dezelfde als de orale medicatie. We zetten de injecties in de huid van de buik.

Bloedverdunners moet je dagelijks innemen volgens de afspraken die je met de arts maakte. Onderbreek een behandeling nooit op eigen initiatief! Het is belangrijk dat je deze geneesmiddelen correct inneemt om problemen in de toekomst te vermijden:

• een te lage concentratie is niet doeltreffend om een beroerte te vermijden
• een te hoge concentratie kan een bloeding veroorzaken

We volgen dit op via bloedcontroles. De frequentie daarvan is afhankelijk van het type bloedverdunner dat je inneemt.

Nevenwerkingen

Zoals elk geneesmiddel, kunnen ook bloedverdunners bijwerkingen geven. De belangrijkste risico's zijn:

• Bloedingen zoals een bloedneus of bloedend tandvlees die vaker voorkomen en trager stoppen: hou, bij een bloedneus, het hoofd naar voor tot de bloeding stopt.
• Makkelijker blauwe plekken hebben na een val of zelfs zonder aanleiding.
• Bloed in de stoelgang (kan zwart zijn) of urine.

Wijzig of onderbreek nooit je medicatie op eigen initiatief! Contacteer altijd je arts als je bijwerkingen ervaart die volgens jou ernstig zijn of frequent voorkomen of bij enige twijfel. Contacteer je huisarts of de hulpdiensten als je symptomen hebt die aan een hersenbloeding doen denken zoals krachtsverlies, evenwichts-, spraak- en gezichtsstoornissen.

Pas FAST (Face, Arm, Speech, Time) toe om een beroerte te herkennen:

• Face (gezicht) - Controleer het gezicht. Staat de mond scheef? Hangt een mondhoek naar beneden?
• Arm - Kan de persoon beide armen optillen?
  
• Speech (spraak) - Is de spraak onsamenhangend? Begrijpt de persoon jou?
• Time (tijd) - Tijd is belangrijk! Stel vast hoe laat de klachten zijn begonnen en bel onmiddellijk naar 112.

Wat met andere geneesmiddelen?

Sommige geneesmiddelen kunnen een invloed hebben op de werking van bloedverdunners. Belangrijke voorbeelden hierbij zijn:

• geneesmiddelen op basis van acetylsalicylzuur (zoals b.v. Asaflow® en Aspegic®)
• ontstekingsremmers op basis van diclofenac, ibuprofen, naproxen … (voorkeur voor andere pijnstillers)
• bepaalde antidepressiva b.v. Sipralexa®
• bepaalde geneesmiddelen die worden gebruikt bij de behandeling van schimmelinfecties

Daarnaast zijn er nog tal van andere geneesmiddelen die een invloed hebben: jouw apotheker kan een interactiecheck uitvoeren om na te gaan of aanpassingen vereist zijn. Bij inname van Sintrom®, Marcoumar® en Marevan® moet je rekening houden met heel wat mogelijke interacties met andere geneesmiddelen. Bij andere bloedverdunners is dit minder uitgesproken, maar ook mogelijk.

Als je start met een nieuw geneesmiddel, ook als het niet op voorschrift is, meld dan altijd aan je arts en apotheker dat je al een bloedverdunner inneemt. Ook voedingssupplementen zijn niet zonder gevaar. Sint-Janskruid is bijvoorbeeld een plantaardig middel dat, in combinatie met bloedverdunners, problemen kan veroorzaken. Denk hier dus ook aan als je producten buiten de apotheek aankoopt.

Mag ik alles eten en drinken?

• Bij de oudere generatie bloedverdunners (Sintrom®, Marcoumar® en Marevan®) kan gelijktijdige inname van voedsel problemen veroorzaken. Bij de andere bloedverdunners zijn er weinig tot geen problemen te verwachten.
• Xarelto® moet je altijd met voedsel innemen: dat zorgt voor een beter opname in het lichaam en dus een betere werking.
• Gebruik van alcohol wordt zoveel mogelijk afgeraden: drink met mate!
• Een capsule Pradaxa mag je nooit openen: slik de capsule altijd in met een glas water zonder te kauwen. We raden ook aan om de capsule te bewaren in de blister tot net voor toediening om een optimale bewaring te garanderen.

Je moet een ingreep ondergaan?

Deel aan je arts mee dat je bloedverdunners inneemt en welke. Die zal op basis van jouw individueel dossier oordelen of je de bloedverdunner tijdelijk moet onderbreken en zo ja, hoeveel op voorhand.

Volg deze instructies correct op. Heb je dat toch niet gedaan? Meld het bij opname! Dit kan complicaties veroorzaken bij de ingreep.

Opstart van een (nieuwe) bloedverdunner?

Is het voor jou duidelijk welke dosis en hoe vaak je het geneesmiddel moet innemen? Weet je waarom je dit geneesmiddel moet nemen? Weet je wanneer je hiermee moet starten en tot wanneer?

Ken je de mogelijke minder ernstige nevenwerkingen (b.v. blauwe plek, neusbloeding, wonde die langer nabloedt ...) en de meer ernstige symptomen (b.v. bloed ophoesten, acute hevige hoofdpijn ...)? In geval van ernstige symptomen moet je zo snel mogelijk contact opnemen met een arts!

Vervangt het nieuwe geneesmiddel een ander of moet je de nieuwe bloedverdunner (tijdelijk) combineren met de bloedverdunner die je al innam?

Bij twijfel: vraag altijd na bij je arts of apotheker! Dit is belangrijke medicatie die correct ingenomen moet worden.

Enkele gouden regels

1. Respecteer de voorgeschreven dosis en aantal innames per dag. Neem de medicatie in op het juiste moment. Verander of onderbreek je behandeling nooit op eigen houtje! Sommige bloedverdunners hebben een korte werkingsduur: een correcte inname is daarom zeer belangrijk! Een medicatiedoos of een digitale app kunnen een goed hulpmiddel zijn om je te helpen herinneren. Probeer het geneesmiddel altijd op hetzelfde tijdstip in te nemen.
2. Medicatie vergeten innemen? Neem in geen geval een dubbele dosis bij de volgende geplande inname. Als je één keer per dag je pilletje neemt, kan je het nog innemen als de inname minder dan twaalf uur geleden gepland was. Als je twee keer per dag je pilletje neemt, kan je het nog innemen als de inname minder dan zes uur geleden gepland was.
3. Controleer regelmatig of je nog voldoende medicatie in huis hebt: vraag op tijd nieuwe voorschriften aan je arts.
4. Neem geen nieuw geneesmiddel of voedingssupplement in zonder dat eerst te bespreken met jouw arts of apotheker. Sommige producten kunnen het risico op bloedingen verhogen!
5. Bij elk bezoek aan een zorgverlener is het nuttig te melden dat je bloedverdunners inneemt. Verwittig ook je tandarts bij het maken van je afspraak zodat die kan bekijken of je de bloedverdunner tijdelijk moet onderbreken.
6. Sporten mag geen probleem zijn: wees wel voorzichtig als het risico op vallen groot is. Bespreek risicosporten best op voorhand met je arts. Als het mogelijk is neem je de medicatie best 's avonds in (als je die maar één keer per dag moet nemen).
7. Je kunt in principe zonder problemen op vakantie gaan: neem voldoende medicatie mee, draag geen spannende kledij en beweeg voldoende. Als je reist naar een andere tijdzone: neem je medicatie in op hetzelfde uur als normaal in de lokale tijd.
8. Verwittig je arts als je een zwangerschapswens hebt.
9. Bij twijfel wat te doen (bv. per ongeluk dubbele dosis ingenomen of onzeker over inname): raadpleeg je arts of apotheker!