ACNES (buikwand pijnsyndroom)

Wat is de oorzaak van ACNES?

De precieze oorzaak voor het ontstaan van ACNES is nog onduidelijk. In de meeste gevallen ontstaat het plotseling. Een deel van de patiënten geeft aan dat de pijnklachten zijn ontstaan na een operatie of door sportieve activiteiten, zoals buikspieroefeningen. Het kan optreden tijdens of na een zwangerschap. Ook kinderen kunnen ACNES hebben.

Wat zijn de symptomen bij ACNES?

De meeste patiënten met ACNES hebben al langere tijd buikklachten, variërend van milde tot ernstige pijn. Het is mogelijk dat je last hebt van het buikwandpijnsyndroom als je de volgende symptomen herkent:

• De pijn neemt toe bij inspanning. Als je de buikspieren aanspant, veroorzaakt dit meestal een toename van de pijn. Liggen op de pijnlijke zijde kan ook voor toename van de pijn zorgen. Er kan een uitstraling naar de zij en de rug bestaan.
• Je hebt een doffe, zeurende en soms stekende pijn. Afknelling van de gevoelszenuwtakjes kan leiden tot overgevoeligheid van het stukje buikhuid dat bij deze zenuw hoort.
• Problemen met de ontlasting en/of (volle) blaas.
• De houding kan veranderen. Door de pijn nemen sommige patiënten een andere houding aan. Soms vinden patiënten dat de pijn vermindert als ze met de hand tegen de pijnlijke plek drukken.
• Kleding wordt niet altijd goed verdragen.
• Het kan ook aspecifieke klachten geven zoals misselijkheid en braken.

ACNES kan van het ene op het andere moment ontstaan en dus lijken op acute buikpijn. Meestal ontstaat ACNES geleidelijk aan en wordt het langzaamaan steeds vervelender. ACNES kan wisselende klachten vertonen. Soms dagen wel en dan weer dagen geen pijn, maar dit komt minder frequent voor.

Hoe stelt men de diagnose?

Het maximale pijnpunt kan met één vinger precies aangeduid worden. Wanneer je de vinger opschuift, wordt de pijn minder heftig. De patiënt wordt tijdens het onderzoek gevraagd om het hoofd op te tillen of de benen te strekken. Hierdoor wordt de buikspier aangespannen. In het geval van ACNES verergert hierdoor de pijn.

De behandeling

Bij het binnenkomen in de behandelzaal ontmoet je de behandelende arts en een pijnverpleegkundige. Tijdens de behandeling ligt je op de rug. De injectieplaats wordt ruim ontsmet. Met het echoapparaat wordt de juiste positie van de pijnplek bepaald en gemarkeerd. De huid wordt lokaal verdoofd. Hierna zal de naald onder echogeleiding worden ingebracht naar de pijnplek in de buikwand.

Bij een diagnostische infiltratie wordt een hoeveelheid lokaal verdovend middel in de buikwand achtergelaten. Dit kun je voelen als een drukverhoging in de buik. Hierna is de behandeling klaar. De buikhuid voelt vaak direct verdoofd aan. Het gebied waar de zenuw door het kapsel van de buikspier komt, wordt verdoofd. Het pijnstillende effect kan enkele dagen tot weken aanhouden. Deze behandeling wordt 3 keer herhaald binnen een periode van 6 tot 10 weken. Na deze 3 behandelingen is tot maximaal 60% van de patiënten blijvend pijnvrij. Een deel van de patiënten zal pijnklachten houden en komt in aanmerking voor een PRF-behandeling (radiofrequente behandeling). Als je al eerder injecties hebt gehad, kan het zijn dat direct wordt overgaan tot de PRF-behandeling.

Bij een gepulseerde radiofrequente behandeling wordt een speciale naald ter hoogte van het te behandelen zenuwgebied ingebracht. Tijdens de behandeling controleert je pijnspecialist de positie van de naald door middel van niet pijnlijke elektrische stroom. Er wordt gevraagd of je tintelingen voelt op de plaats waar normaal de pijn optreedt. Wanneer de naald zich op de juiste plaats bevindt, spuit de arts een hele kleine hoeveelheid lokale verdoving in. Dan wordt gedurende 4 minuten een gepulseerde radiofrequente stroom toegediend die een warmte opwekt tot 42°C. Hierna is de behandeling klaar. Tijdens de behandeling kun je een wat prikkend en brandend gevoel ervaren. Radiofrequente stroom werkt in op de zenuw waardoor deze van gedrag gaat veranderen. Dit kan resulteren in een vermindering van de pijn gedurende een langere periode zonder het gebruik van corticoïden.

Na de behandeling kun je een warmte- en/of een verdoofd gevoel ervaren. Dit is volledig normaal en verdwijnt binnen enkele uren. Als je je goed voelt, kun je na een half uurtje het ziekenhuis verlaten. Op de dag van de behandeling mag je niet actief deelnemen aan het verkeer. Zorg op voorhand zelf voor een begeleider of neem het openbaar vervoer.

Wat te verwachten na de behandeling?

Als na enkele uren de plaatselijke verdoving is uitgewerkt, zal je waarschijnlijk dezelfde pijn als voor de behandeling voelen. Dit is volkomen normaal. Je mag hiervoor een pijnstiller nemen. Het effect van een gepulseerde radiofrequente behandeling is niet onmiddellijk voelbaar. Dit betekent dat je na de behandeling, als de plaatselijke verdoving uitgewerkt is, waarschijnlijk dezelfde pijn zal voelen als ervoor. Je kan zelfs meer pijn, zogenaamde napijn, ervaren. Dit komt doordat een al geïrriteerde en pijnlijke zone een behandeling kreeg, wat het extra gevoelig maakt.

Deze napijn kan 1 tot 2 weken aanhouden. Het is daarom van belang dat je jouw pijnstillers blijft innemen. Het uiteindelijke effect van de behandeling kan pas beoordeeld worden na 6 tot 8 weken. Normaal kom je terug op consultatie bij jouw behandelend arts voor een evaluatie van de behandeling. Een gepulseerde radiofrequente behandeling zorgt er immers zelden voor dat je volledig pijnvrij bent. De bedoeling is een belangrijke pijnvermindering te geven, zodat je jouw dagelijkste activiteiten kan hervatten.

Een gepulseerde radiofrequente pijnbehandeling richt zich op symptomen en werkt nooit genezend op de oorzakelijke afwijkingen. De behandelde zenuwen herstellen zich dan ook na verloop van tijd, zodat na een bepaalde periode een nieuwe behandeling nodig kan zijn.

Mogelijke neveneffecten

De procedure is over het algemeen veilig. Aan elke interventie zijn echter mogelijke nevenwerkingen en potentiële complicaties verbonden.

• Een verdoofd gevoel. Dit komt door de verdoving en is tijdelijk.
• Bloeduitstorting, omdat er een bloedvaatje is geraakt tijdens de behandeling. Het veroorzaakt een blauwe plek en soms ook napijn.
• Spierpijn op de plaats waar geprikt is.
• Irritatie en pijn door de injectie. Dit kan 1 tot 2 weken aanhouden.
• Bij elke behandeling is er een kleine kans op een infectie. Krijg je koorts (boven 38,5 °C), neem dan contact op met het pijncentrum of met je huisarts.