Hemostatische prostatectomie

De prostaat

De prostaat is een klier die tussen de blaas en de plasbuis ligt. Deze klier is van belang bij de voortplantingscyclus en produceert een deel van het zaadvocht dat nodig is voor transport van zaadcellen tijdens een orgasme. Met de leeftijd groeit bij de helft van de mannen de prostaat onder invloed van het mannelijke hormoon testosteron. Bij sommige mannen kan dit aanleiding geven tot vervelende plasklachten, infecties, het niet volledig kunnen leegplassen, achteruitgang van de nierfunctie of een ongemakkelijk gevoel in de onderbuik. In samenspraak tussen patiënt en uroloog kan dan beslist worden om een hemostatische prostatectomie te verrichten.

De operatie

Bij een hemostatische prostatectomie wordt de binnenkant van de prostaat (de prostaatklier) weggenomen. Het kapsel van de prostaat wordt hierbij niet weggenomen. Dit gebeurt onder algemene verdoving. De toegang tot de prostaat gebeurt met een insnede in de onderbuik of via een robot-geassisteerde kijkoperatie. De prostaat wordt als een mandarijn uit zijn schil genomen. Deze operatie is NIET dezelfde operatie als bij patiënten met prostaatkanker. Het verschil zit hem in het ongemoeid laten van het prostaatkapsel. Naast dit kapsel zitten immers de sluitspier en de zenuwen voor de erectie van de penis en die structuren worden niet beïnvloed door deze operatie.

Voorbereiding

De avond voor de ingreep of de dag van de ingreep word je opgenomen op de hospitalisatieafdeling. Breng zeker nachtkledij, toilet- en wasgerief mee. Een paar pantoffels en ochtendjas zijn handig. Neem ook de medicatie mee die je gewoonlijk thuis inneemt (liefst in de originele verpakking). Als je anti-emboolkousen hebt van een eerdere opname kan je deze ook meenemen. Als je voorgaande onderzoeken liet uitvoeren bij de huisarts of hart- of longspecialist zoals een bloedafname, een electrocardiogram of een longfoto, moet je deze ook meebrengen naar het ziekenhuis. Geef ze aan de verpleegkundige van de dienst. Vanaf middernacht voor de ingreep mag je niets meer eten of drinken want je moet onder volledige verdoving gebracht worden.

Juwelen, een kunstgebit, een hoorapparaat en een bril mogen niet mee naar de operatiezaal en moeten op je kamer blijven. Mogelijks neemt je thuis al één of meerdere bloedverdunnende geneesmiddelen. De uroloog zal je (al dan niet in samenspraak met de huisarts of cardioloog) advies geven of je deze moet stoppen of vervangen enkele dagen voor de ingreep. We scheren je op de afdeling. De beharing wordt weggeschoren vanaf ongeveer 5 centimeter boven de navel tot en met het schaamhaar. We doen dit om de huid goed te kunnen ontsmetten tijdens de ingreep. Als je wil, kan je dit ook zelf doen voor je naar het ziekenhuis komt.

Na de operatie

Na de operatie brengen we je naar de ontwaakruimte. Speciaal opgeleide verpleegkundigen houden je daar in de gaten. Als je goed wakker bent, brengen we je naar de kamer. Je kan pas bezoek ontvangen als je al enkele uren goed wakker bent.

Je zal merken dat er enkele buisjes in je lichaam zitten. Een blaassonde (fijn siliconen buisje met een ballon op de tip) bevindt zich langs de penis in je blaas. Deze blaassonde dient om de blaas te spoelen tegen bloedklonters en zal drie- tot vijf dagen blijven zitten na de operatie. Een tweede buisje bevindt zich langs de buikwand in je buik: een wonddrain. Dit buisje dient om overtollig wondvocht na de operatie af te voeren en wordt meestal de tweede dag verwijderd. Je krijgt ook een infuus voor vocht en pijnstilling.

Na de operatie

Terug op de kamer zal de verpleegkundige je stimuleren om snel rechtop te zitten en snel terug te beginnen met eten. Dit bevordert je herstel en zorgt ervoor dat je tijdig naar huis kunt. Een verpleegkundige helpt in het begin met de dagelijkse lichaamsverzorging en moedigt je nadien aan om die taken weer zelf uit te voeren voordat je naar huis gaat.

De gemiddelde hospitalisatieduur na een prostaatoperatie bedraagt 4 à 5 dagen. De arts beslist in overleg met jou en de verpleegkundige wanneer je naar huis kunt gaan. Als er thuis nog hulp nodig is, bespreek je dit best voor de opname met de sociale dienst van het ziekenhuis.

Nevenwerkingen

Retrograde ejaculatie: de prostaat trekt normaal samen bij een orgasme. Op die manier wordt ervoor gezorgd dat het sperma tijdens een zaadlozing naar buiten komt uit de penis en niet terugschiet naar de blaas. Na deze operatie zal er nog een orgasme aanwezig zijn. De zaadlozing zal echter retrograad zijn en dus naar de blaas toe gaan. Dit heeft voor jou geen enkel gevolg. De volgende keer dat je plast komt dit zaadvocht mee naar buiten.

Leefstijl en zelfzorg

Vanaf 2 weken na de operatie mag je lichte huishoudelijke taken doen. Zware inspanningen mogen de eerste 6 weken absoluut niet. Ook fietsen mag je de eerste 6 weken zeker niet doen. Wij hebben het liefst dat je de eerste 6 weken na de operaties geen (verre) reizen plant, zodat je in optimale omstandigheden kan herstellen. Als je een bureaujob uitoefent, kun je vermoedelijk na een viertal weken terug aan het werk. Als je een fysiek belastende job uitoefent, moet je toch rekenen op minstens 6 weken ongeschiktheid. Het is verstandig om jezelf voldoende tijd te geven om te herstellen en op regelmatige tijdstippen te rusten.

De wonde of wondjes van de operatie worden bedekt door verbandjes. Als ze droog blijven, moeten ze niet dagelijks verzorgd worden. Als de verbandjes bebloed zijn of nat worden door wondvocht, is dagelijkse desinfectie en vervanging wel nodig. Met sommige waterafstotende verbandjes mag je ook douchen. Je mag pas een bad nemen als de wondjes volledig genezen zijn.

Je moet de anti-emboolkousen dragen gedurende 2 weken na de operatie. Je krijgt ook dagelijks een inspuiting met een bloedverdunner ter preventie van bloedklonters. Deze inspuitingen moet je ook thuis verderzetten gedurende 14 dagen. Hiervoor kan een thuisverpleegkundige langskomen.

De eerste weken na de operatie kan je nog wat pijn hebben ter hoogte van de buikwand. Hiervoor voorzien we gewoonlijk bij ontslag pijnstilling die je ook mag innemen. Als je pijn hebt, adviseren wij om deze medicatie ook te nemen. Zonder pijn zal je immers sneller herstellen.

Nazorg

Zes weken na de operatie kom je op controle om te kijken of het plassen goed blijft.