Inwendige bestraling van de vagina (brachytherapie)

Wat is brachytherapie?

Brachytherapie is een inwendige bestraling, dus de bestralingsbron wordt in een lichaamsholte (de vagina) ingebracht. ‘Brachy’ betekent ‘korte afstand’, dus de bestraling gebeurt dichtbij het doelgebied. De plaatselijke bestraling gebeurt via de applicator (een plastic buisje) die we in de vagina inbrengen. Dat is te vergelijken met een klassiek gynaecologisch onderzoek. Hoe beter je kunt ontspannen, hoe vlotter het inbrengen gaat.

In de applicator is een kanaaltje waar we de radioactieve bron later in- en uitschuiven. Dat gaat snel en pijnloos. Na de bestraling blijft er geen straling over in je lichaam. Je bent niet radioactief en je kunt je normale bezigheden die dag onmiddellijk hervatten.

De behandeling gebeurt ambulant (je moet dus niet overnachten). In totaal blijf je maximaal vier uur op de afdeling (inclusief voorbereiding, onderzoek en behandeling). We herhalen de behandeling één à twee keer, om de week.

Nadat de applicator is ingebracht voeren we een MRI-scan uit om de dosis perfect te berekenen. De verpleegkundige brengt je in je bed naar de afdeling radiologie. Na het onderzoek keer je terug (in bed) naar de afdeling radiotherapie, waar de behandeling plaatsvindt.

Opnameverloop

De dag van de behandeling laat je je eerst inschrijven in straat 60. Daarna ga je naar de afdeling radiotherapie voor de voorbereiding.

Wat breng je mee?

• Identiteitskaart
• T-shirt of bloes zonder metaal

Voorbereiding

• overlopen ingevulde vragenlijst MRI (als dat onderzoek doorgaat)
• eventuele vragen van de verpleegkundige beantwoorden
• lavement
• blaassonde plaatsen

Verloop

Het is belangrijk dat je de uren voor de behandeling en tot je de afdeling weer verlaat zo weinig mogelijk drinkt. De vulling van de blaas is belangrijk voor de behandeling. Een slokje water kan uiteraard altijd. Je hoeft niet nuchter te zijn.

De radiotherapeut-oncoloog plaatst de applicator. We installeren je daarvoor in een gynaecologische houding. Nadien fixeren we de applicator met pleisters. Na de plaatsing blijf je in bed op je rug liggen. Aansluitend nemen we een CT-scan en doen we een MRI-onderzoek.

Na de berekening, die enkele uren kan duren, sluit de arts de applicator aan op het bestralingstoestel waarin de stralingsbron zich bevindt. De arts deelt je mee hoelang de bestraling duurt (gemiddeld een tiental minuten). Als de bestraling start, blijf je eventjes alleen in de kamer. Er is een bel waarmee je de verpleging kunt bereiken en tijdens de behandeling zien wij jou via een camera.

Van de bestraling zelf voel je niets. Je hoort een signaal om het begin van de bestraling aan te geven en tijdens de bestraling hoor je een licht zoemend geluid. Blijf vooral rustig liggen en probeer zo weinig mogelijk te bewegen.

Ontslag

Na de bestraling verwijdert de arts de applicator en de verpleegkundige de blaassonde en kleefpleisters. Nadien mag je de dienst verlaten.

Nazorg

Volgende bijwerkingen kunnen optreden, maar zijn zeldzaam:

• pijn bij het plassen
• vaginale irritatie
• huidirritatie

De eerste dagen na de bestraling raden we tweemaal per dag een vaginale spoeling aan. Je krijgt een attest voor de thuisverpleging. Je kunt de spoeling ook zelf uitvoeren, als je dat wilt. Vraag raad aan de verpleegkundige.

Drink de week na elke behandeling voldoende om blaasinfecties te vermijden.

We plannen een consultatie bij de radiotherapeut-oncoloog ongeveer vier weken na de inwendige bestraling. Verdere opvolging gebeurt door je vertrouwde gynaecoloog. Bij je ontslag krijg je alle documenten en afspraken mee.