Hoe ontstaat lawaaischade aan het oor?

Het oor is een uiterst gevoelig zintuig dat zowel fijne als sterke geluiden kan waarnemen. In het slakkenhuis in het oor bevinden zich zo’n 20.000 haarcellen die als een soort antennes voor de registratie van het geluid zorgen.

Bij overdreven of langdurige blootstelling aan lawaai worden de haarcellen in het binnenoor beschadigd. Ze registreren nog wel geluiden maar niet meer zoals het hoort. Het gevolg zijn bv. oorsuizingen die je hoort na een luide knal of na een lawaaierig avondje uit. De haarcellen herstellen zich meestal na zo'n lichte beschadigingen, maar als ze regelmatig optreden, kan er een blijvend letsel ontstaan en herstellen de haarcellen zich niet meer. Hierdoor hoor je bepaalde geluiden niet meer, kun je geen gesprek meer volgen in een rumoerige omgeving of heb je problemen om in groep een gesprek te voeren. De gehoorbeschadiging is dan permanent.

Effecten van het lawaai

Een beschadiging van het gehoor kan zich aanvankelijk uiten als oorsuizen (tinnitus), als een druk- of pijngevoel in het oor of als een verminderd gehoor. Hoe langer en harder de blootstelling aan het geluid, hoe groter de gehoorschade.

De gehoorschade die optreedt hangt af van verschillende factoren:

De frequentie van het geluid (hoogfrequente scherpe geluiden zijn schadelijker)
Het volume
De duur van blootstelling
De individuele gevoeligheid voor beschadiging

Meestal treden de symptomen zo onduidelijk en geleidelijk op, dat je de beschadiging niet opmerkt. Het is vaak pas na jaren dat je de werkelijke schade vaststelt. Daarom is het voorkomen van lawaaischade zeer belangrijk. Naast gehoorschade en oorsuizen kan
ook overgevoeligheid voor geluiden (hyperacousis) ontstaan.

Behandeling

Korte tijd na de lawaaibeschadiging kan rust in een geluidsarme omgeving tot een zekere mate van spontaan herstel leiden. Medicatie kan een ondersteunende functie hebben. In erge gevallen kan een opname in het ziekenhuis nodig zijn om infuustherapie te geven en/of hyperbare zuurstoftherapie. Hierbij neem je plaats in een zuurstoftank waarin zuurstof onder hoge druk aanwezig is, zodat het bloed oververzadigd geraakt.

Hoe luid is te luid?

Vanaf 80 decibel (dB) kan je gehoorschade oplopen.

60 dB = een gewoon gesprek
80 dB = MP3-speler op veilig volume (let wel: bij langdurig gebruik kan dit ook schadelijk zijn)
85 dB = grasmaaier. Schadelijk na twee uur.
90 dB = druk café. Schadelijk na één uur.
95 dB = handboor. Schadelijk na 15 minuten.
100 dB = concert/festival. Schadelijk na 3,5 minuten
105 dB = kettingzaag. Schadelijk na 1,5 minuut.
120 dB = sirene van een ambulance. Onmiddellijk schadelijk.

Tips om je oren beter te beschermen

Zet het volume van radio of tv niet te hoog
- Zorg ervoor dat je alles en iedereen rondom je nog goed hoort.
- Zorg ervoor dat je je stem niet moet verheffen om verstaanbaar te zijn.
Gebruik je mp3-speler verstandig
Koop een goede hoofdtelefoon. Klassieke oortjes bevinden zich zeer dicht bij je trommelvlies, wat het gehoor mogelijks sneller zou kunnen beschadigen. De geluidskwaliteit van een goede hoofdtelefoon is ook beter waardoor je het volume van je mp3-speler automatisch wat zachter kunt zetten. Zet het volume van nooit op het maximum.

Gun je oren na een uurtje muziek luisteren voldoende rust.
Vermijd lawaaierige plaatsen en schat het omgevingslawaai goed in
Als je vanop één meter afstand van je gesprekspartner je stem moet verheffen om verstaanbaar te zijn, is het geluid in de omgeving te hard. Vermijd een te luide omgeving of bescherm je oren als je de plek niet kunt mijden.
Houd voldoende afstand van de geluidsbron
Hoe dichter bij een geluidsbron, hoe schadelijker het lawaai. Ga daarom niet te dicht bij een geluidsbron zoals een luidspreker staan. Houd zeker een afstand van twee meter. Op grote events moet je uiteraard veel verder van de luidsprekers staan. Verplaats je tijdens een optreden, zo verander je ook de afstand tot de geluidsbron.
Gebruik gehoorbescherming
Gebruik oordopjes of oorkappen:
- Als je werkt met lawaaierige machines zoals een kettingzaag, pneumatische hamer of bladblazer.
- Op luide feestjes en evenementen.
Vanaf 1 januari 2013 zijn organisatoren van muziekactiviteiten verplicht gratis oordoppen ter beschikking te stellen als het geluid 95 decibel of hoger is. Gebruik ze dan ook!
Investeer in op maat gemaakte oordopjes als je een echte festivalganger bent of op een andere manier veel
blootgesteld wordt aan lawaai. Ze zijn duurder dan de universele oordopjes, maar bieden de beste bescherming, een betere geluidskwaliteit én ze zijn comfortabeler.
Laat je oren rusten
Gun je oren minstens 24 uur rust nadat je langere tijd aan lawaai bent blootgesteld, bijvoorbeeld na een fuif.

Ben je op een meerdaags festival of evenement? Zoek dan regelmatig een plek waar de muziek stil staat zoals een chill-out room of gebruik gehoorbescherming.
Herken de waarschuwingssignalen
Raadpleeg een neus-, keel- en oorarts bij een gevoel van gedempt geluid, oorsuizingen of fluittonen die langer dan 24 uur aanhouden. Als je te lang wacht om een specialist te bezoeken kunnen therapie en medicatie geen hulp meer bieden.
Zwangere vrouwen en personen met diabetes: extra oppassen!
Pas extra op met lawaai wanneer je zwanger bent. Het vruchtwater en de buikwand dempen amper 5 decibel. Geluiden die schadelijk zijn voor jou, zijn dat ook voor je baby.
Ook personen met diabetes zijn gevoeliger voor gehoorschade door lawaai.
Extra bescherming voor kinderen
Het gehoor van kinderen is gevoeliger dan dat van volwassenen. Bovendien horen kinderen ook nog beter. Bescherm je kinderen met oorkappen als ze op zeer lawaaierige plaatsen komen of pas het geluidsvolume aan op activiteiten met veel kinderen.

Oordopjes voor kleine kinderen zijn geen goed plan. Hun oren zijn nog niet geschikt voor oordoppen. Blijf dus niet te lang op plaatsen waar het geluidsvolume te hoog is of mijd ze als dat mogelijk is.
Roken kan gehoorschade verergeren
Roken kan de last die je hebt door lawaaischade verergeren. Iets om rekening mee te houden dus.

Aanbrengen en verwijderen van oordopjes

Neem het oordopje bovenaan vast.
Trek het oor iets naar boven.
Gebruik voor het rechteroor de linkerhand en andersom.
Breng het oordopje met een lichte draaibeweging in.
Om het oordopje te verwijderen, trek je het gewoon uit je oor.

Lawaaibescherming

Op deze pagina