Locoregionale anesthesie

Als we alleen het lichaamsdeel verdoven dat geopereerd moet worden, spreken we van locoregionale anesthesie. We noemen deze vorm van anesthesie ook wel eens “regionale” of “plaatselijke verdoving”.

Door de zenuwbanen die het pijnsignaal doorsturen tijdelijk met verdovende medicatie te onderbreken (“zenuwblok”) wordt dat deel van je lichaam ongevoelig gemaakt voor pijn. Meestal treedt er ook krachtverlies op omdat de zenuwbanen die instaan voor de beweging (tijdelijk) ook geblokkeerd worden, maar dat is afhankelijk van het type block.

Types

De locoregionale anesthesietechnieken zijn onder te verdelen in twee grote groepen: centrale en perifere zenuwbloks.

Bij de centrale zenuwbloks spuiten we de medicatie in via een zogenaamde ‘ruggenprik’ rond het ruggenmerg dat een onderdeel is van het centrale zenuwstelsel (vandaar de naam). Er zijn twee mogelijke technieken:

• Epidurale anesthesie: inspuiting of katheter juist buiten het harde hersenvlies.
• Spinale anesthesie: dunne naald doorheen het harde hersenvlies met inspuiting in het ruggenmergvocht.

Bij perifere zenuwbloks verdoven we de zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel. We dienen de lokale verdovingsmiddelen langs het verloop van de te verdoven zenuw toe in het het lichaamsdeel dat geopereerd wordt.
Om een perifeer zenuwblok veilig en met precisie uit te voeren gebruikt de anesthesist twee hulpmiddelen: een echotoestel waarmee de verschillende structuren onder de huid kunnen gevisualiseerd worden en een neurostimulator die pijnloze elektrische impulsen afgeeft zodat de anesthesist op elk moment weet waar de zenuw zich bevindt.

Ontwikkelingen binnen de locoregionale anesthesie

De dienst anesthesie beschikt over een team van artsen met bijzondere aandacht voor en expertise in de locoregionale anesthesie. Wij volgen de nieuwe ontwikkelingen op, zodat we voor jouw ingreep de best passende techniek kunnen uitvoeren.
De actuele trend bij de perifere zenuwbloks is om vooral de zenuwen die het pijnsignaal doorsturen te blokkeren, maar met behoud van kracht zodat je, bijvoorbeeld na kniechirurgie, bijna onmiddellijk na de operatie al de revalidatie kan aanvatten (zonder pijn) of sneller naar huis kan na een dagopname. Dat je je kunt bewegen, wil echter niet zeggen dat je je volle kracht al herwonnen hebt. Voordat je gaat steunen op het been of op de arm die verdoofd werd, vraag je best het advies van een verpleegkundige of een arts van de dienst anesthesie.

Voordelen

Locoregionale anesthesie is mogelijk als enige vorm van verdoving: je bent dan wakker tijdens de operatie, maar je voelt absoluut geen pijn. Je kunt dit combineren met lichte slaapmedicatie waardoor je je comfortabel en ontspannen voelt tijdens de ingreep. Werkt de plaatselijke verdoving niet of onvoldoende, dan geeft de anesthesist extra verdoving of gaat we in samenspraak met jou over naar een volledige verdoving.

De voornaamste voordelen voor jou als patiënt zijn:

• Beste vorm van pijnstilling (het pijnsignaal bereikt de hersenen niet) die ook na de operatieduur blijft werken.
• Beduidend minder nood aan zeer krachtige pijnstillers (en hun bijwerkingen).
• Significant minder risico op misselijkheid en braken.
• Je kunt soms, als je dat wenst, de operatieprocedure volgen op een scherm en de chirurg kan je tijdens de ingreep al onmiddellijk zeggen wat de bevindingen zijn.
• Je mag meestal onmiddellijk weer eten en drinken na de operatie wanneer je niet in slaap bent geweest.
• Geen belemmering voor ontslag uit ziekenhuis (na akkoord van de chirurg). Vaak is het zelfs mogelijk om sneller het ziekenhuis te verlaten.

Risico's

Plaatselijke verdoving is over het algemeen veilig, maar zoals bij elke medische ingreep kunnen er complicaties optreden. Dankzij navraag naar allergieën, steriel (zuiver) werken tijdens de ingreep en het gebruik van het echotoestel en de zenuwstimulator treden specifieke complicaties wel zelden op. ‘Zelden’ betekent dat er gemiddeld slechts bij 1 op de 10.000 patiënten een complicatie optreedt.

• Infectie ter hoogte van de punctieplaats kun je herkennen door roodheid, zwelling, warmte en pijn op de plaats waar er geprikt werd.
• Zenuwbeschadiging kan veroorzaakt worden door de naald tijdens het uitvoeren van de plaatselijke verdoving. Meestal is die echter van tijdelijke aard en we verwachten dan ook spontaan herstel na 2 à 3 maanden.
• Allergische reactie op ontsmettings- of verdovingsmiddelen.
• Toxische reactie kan optreden wanneer een grote hoeveelheid verdovend middel in de bloedbaan terechtkomt. Dat wordt gekenmerkt door een metaalsmaak in de mond, gevoelloosheid van de mond en tong of oorsuizen. In zeldzame gevallen kan dat evolueren naar verwardheid en beven, soms naar bewusteloosheid met hartritmestoornissen. Merk je één van die tekenen op, dan moet je onmiddellijk de verpleegkundige of anesthesist verwittigen.