Wakkere hersenoperatie

Bij het verwijderen van een gezwel in de hersenen, is het doel om een gezwel (of bloedvatafwijking) zo volledig mogelijk weg te nemen maar de functie van de aanliggende delen van de hersenen maximaal intact te laten.

Om dit te bekomen, worden verschillende technieken gebruikt zoals het uitvoeren van nauwkeuriger beeldvorming vóór de ingreep en technieken om het onderscheid tussen normaal en abnormaal weefsel tijdens de operatie zo goed mogelijk te maken.

Er bestaat tevens een mogelijkheid om de functie van een bepaald deel van de hersenen te testen tijdens een ingreep. Wanneer een gebied van de hersenen dat verantwoordelijk is voor gevoel of kracht in de ledematen of het gelaat, kan dit gebied met een elektrisch stroompje gestimuleerd worden en kunnen op die manier bewegingen of tintelingen in de ledematen of het gelaat uitgelokt worden. Wanneer een gebied van de hersenen dat verantwoordelijk is voor een taalfunctie, elektrisch gestimuleerd wordt zal het niet meer mogelijk zijn om een voorwerp te benoemen of een taal-taak uit te voeren.

Daarom worden sommige hersenoperaties onder wakkere omstandigheden verricht.

In een eerste fase van de ingreep wordt bij een slapende patiënt overgegaan tot het openmaken van de schedel en de hersenvliezen. Wanneer de hersenen vrij liggen, wordt de patiënt wakker gemaakt.

In deze tweede fase kunnen de delen van de hersenen in de nabijheid van het gezwel elektrisch gestimuleerd worden en kan op deze manier uitgemaakt worden of deze gebieden verantwoordelijk zijn voor kracht, gevoel of voor een taalfunctie. De patiënt krijgt op een scherm voorwerpen of woorden te zien die moeten benoemd of gelezen worden. Tijdens deze opdrachten worden de hersenen gestimuleerd. Wanneer het, tijdens de stimulatie, tijdelijk niet meer lukt deze opdracht uit te voeren, weten we dat deze gebieden verantwoordelijk zijn voor een taalfunctie. Op deze manier kan bepaald worden of deze zones in de hersenen veilig kunnen benaderd worden om een nabijgelegen gezwel ruim te verwijderen en geen risico te lopen op een functieverlies na de ingreep.

Wanneer het gezwel veilig verwijderd is en de neurologische functies intact bleven, wordt in een derde fase de patiënt terug in slaap gebracht om de schedel opnieuw te sluiten.

Het uitvoeren van een dergelijke ingreep brengt heel wat voorbereiding met zich mee door een team van verschillende deskundigen. Niet voor elk type gezwel of voor elke lokalisatie in de hersenen is een operatie onder “wakkere” omstandigheden een meerwaarde. Het is dan ook aan de chirurg om te bepalen of een dergelijke ingreep zinvol is en aan het voltallige team om te beoordelen of een operatie op deze manier onder veilige omstandigheden kan gebeuren.