Ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een aanslepende ontstekingsziekte van de darm. De ziekte begint meestal sluimerend en kent een langdurig en wisselend verloop. Deze kan alle delen van het spijsverteringsstelsel aantasten van de mond (in de vorm van aften) tot de anus. De meest getroffen zones zijn evenwel de dunne en dikke darm. De ziekte van Crohn noemt men, net als Colitis Ulcerosa, ook wel een inflammatoire darmziekte of Inflammatory Bowel Disease (=IBD).

Wanneer ons lichaam normaal werkt, doodt het immuunsysteem de ziektekiemen en slechte cellen. Wanneer het immuunsysteem niet goed werkt, kan het ook de gezonde cellen aanvallen. Dit is wat gebeurt bij de ziekte van Crohn. In aanwezigheid van bepaalde erfelijke factoren kan het gebeuren dat het immuunsysteem in de darmwand overdreven reageert op onze goede darmflora.

Hierdoor ontstaat een ontsteking in de slijmvlieslaag van de darmwand. Deze ontsteking kan leiden tot ulceraties (zweertjes) en bloedingen van de darmwand. Typisch voor de ziekte van Crohn is het afwisselend optreden van ontstoken darmsegmenten en gezonde darmsegmenten (skip lesions).

De ziekte van Crohn komt steeds vaker voor en treft ongeveer 15.000 personen in België. Ze treedt vooral op bij jongvolwassenen tussen 15 en 40 jaar, maar kan ook vroeger of later verschijnen.

Symptomen

• Diarree (vloeibare of zachte stoelgang)
• Soms constipatie (bv. bij vernauwing)
• Buikpijn, krampen
• Gewichtsverlies
• Koorts
• Anaal bloedverlies
• Aandrang om naar het toilet te gaan, valse aandrang

De ziekte van Crohn verloopt in opstoten die afwisselen met perioden waarin de symptomen op de achtergrond blijven. De intensiteit en het verloop van de symptomen verschillen zeer sterk van persoon tot persoon. Zo duurt de klachtenvrije periode voor de ene patiënt enkele weken en voor de andere enkele maanden tot zelfs jaren.

Een goede behandeling en follow-up zijn essentieel om de impact van de ziekte op je dagelijks leven, gezins- en beroepsleven te beperken.

Klachten buiten de darm:

• Bloedarmoede en tekort aan ijzer.
• Gewrichtsklachten: knieën, polsen, ellebogen en enkels. Deze klachten kunnen gepaard gaan met een ontsteking zoals bij de ziekte van Bechterew.
• Aften in de mond.
• Anale aantasting: fissuur, fistel of abces.
• Huidafwijkingen zoals pijnlijke plekken op de onderbenen (= erythema nodosum), psoriasis.
• Oogproblemen zoals ontsteking van voorste oogkamer (=uveïtis) of ontsteking van de oogbol (=episcleritis).
• Vermoeidheid.
• Primaire Sclerosende Cholangitis: dit is een auto-immuunaandoening waarbij de galwegen binnen en buiten de lever ontstoken zijn.

Mogelijke complicaties:

• Anale Crohn (bv. fissuur, fistel of abces).
• Vernauwing (= stenose).
• Darmfistel of abces in de buikholte.
• Perforatie.

Hoe stellen we de diagnose?

Een endoscopie is de gouden standaard voor het stellen van de diagnose. Naast dit onderzoek zijn er nog verschillende onderzoeken mogelijk om de ziekte van Crohn aan te tonen. Dit wil echter niet zeggen dat deze onderzoeken bij jou allemaal nodig zijn. Uw arts bespreekt met jou welke onderzoeken in jouw geval het meest geschikt zijn.

• Bloedonderzoek: we kijken of er sprake is van bloedarmoede, ontsteking, gestoorde levertesten …
• Ontlastingsonderzoek: de ontlasting wordt onderzocht om te kijken of je klachten te maken hebben met een infectie met wormen, parasieten of ontsteking (calprotectine).
• Endoscopie (kijkonderzoek van de darm): met behulp van een endoscoop bekijkt de arts de binnenkant van de darm. Tijdens het onderzoek kan een stukje weefsel uit de darmwand worden weggenomen om nadien microscopisch te onderzoeken (=biopsie).
• Echografie: dit onderzoek wordt uitgevoerd om te zien of er een ontsteking is buiten de darm.
• CT-scan: met behulp van een CT-scan is te zien of er fistels of abcessen in de buik aanwezig zijn. Vóór de scan moet je contrastvloeistof drinken.
• MRI-scan: met behulp van een MRI-scan kan men de darm in beeld brengen. Ook hier moet je vooraf contrastvloeistof drinken.

Hoe ontstaat de ziekte van Crohn?

De oorzaak van de ziekte is tot nu toe onbekend. We weten wel dat de ziekte ontstaat door een samenloop van verschillende factoren. In aanwezigheid van bepaalde erfelijke factoren kan het gebeuren dat het immuunsysteem in de darmwand overdreven reageert op onze goede darmflora. Hierdoor ontstaat een ontsteking in de slijmvlieslaag van de darmwand.

Mogelijke factoren die een rol kunnen spelen:

• Bacteriën
• Erfelijkheid
• Afwijkende darmwand
• Emotionele factoren bv. stress
• Virussen
• Voeding
• Omgevingsfactoren bv. roken