Nierinsufficiëntie

Als de nieren gedurende lange tijd minder goed werken, spreken we van chronische nierinsufficiëntie. Dit kan verschillende oorzaken hebben: diabetes, hoge bloeddruk, erfelijke nierziekten, bloedvatproblemen, ontsteking van de nierfilters, chronische infecties …. Je voelt hier zeer weinig tot niets van, tot de nierwerking is verminderd tot 10-15% en alle bovenstaande klachten kunnen voorkomen. Als daarnaast, ondanks medicatie, de klachten blijven bestaan en de
slechte nierwerking uiteindelijk levensbedreigend wordt, spreken we van terminale nierinsufficiëntie. Dan is het nodig te starten met kunstmatige bloedzuivering en dringt een behandeling met dialyse zich dus op.

Evolutie naar terminale nierinsufficiëntie afremmen

• Bloeddrukcontrole, waarbij gestreefd wordt naar een gemiddelde waarde <=130/80 mmHg
• Een zoutarm dieet
• Nierbeschadigende medicatie en in het bijzonder veel gebruikte pijnstillende en ontstekingsremmende geneesmiddelen (= zogenaamde NSAID zoals Voltaren, Brufen, e.a…) worden best vermeden
• Andere medicatie zoals antibiotica moet in dosis aangepast worden.
• Intraveneuze contraststof voor radiologische onderzoeken ( CT, coronarografie, …) wordt best vermeden. Als dit niet mogelijk is, moet je gepast voorbereid worden op het onderzoek. Vermeld dus je nierprobleem aan de arts die het onderzoek voorschrijft!

Nierfunctievervangende therapie

Om je nierfunctie te vervangen bij onvoldoende werking (minder dan 10-15%) zijn er 3 mogelijkheden:

1. Niertransplantatie: door middel van een chirurgische ingreep wordt een gezonde donornier ingeplant zodat terug een normaal filterproces kan plaatsvinden. De donornier kan zowel afkomstig zijn van een overleden donor als van een levende donor (familielid of echtgeno(o)t(e) die een nier afstaat).
2. Hemodialyse (kunstnierbehandeling): dit gebeurt ofwel in het ziekenhuis of dialysecentrum, maar eventueel ook zelf thuis na een opleidingsperiode in het ziekenhuis. Bij deze behandeling worden de afvalstoffen en het vocht uit
   het bloed verwijderd door middel van een toestel met bloedfilter (kunstnier).
3. Peritoneale dialyse (buikspoeling): hierbij wordt gebruik gemaakt van het eigen buikvlies om de afvalstoffen te verwijderen uit het bloed. Hierbij wordt op verschillende momenten van de dag en nacht vocht in de buik gelaten waarna een uitwisseling van afvalstoffen gebeurt doorheen het buikvlies. Daarna wordt het vocht terug verwijderd. Deze behandeling voer je thuis grotendeels zelfstandig uit of met de hulp van een verpleegkundige.
4. Palliatieve optie: naast deze 3 manieren ter vervanging van je eigen nierfunctie (en dus volledige overname van de werking van de nieren), kun je er ook voor kiezen enkel met medicatie en dieet behandeld te worden. Hiermee wordt geprobeerd zo lang mogelijk een aanvaardbaar evenwicht te behouden in de balans van vocht en afvalstoffen in uw lichaam. Deze therapie is daardoor dan ook beperkter in tijd en wordt gekozen door patiënten die zich met een nakend levenseinde hebben verzoend.
   

Voeding en medicatie

Dieet

Bij ver gevorderde nierinsufficiëntie krijg je een aangepast dieet, voorgeschreven door de behandelende arts. Dit dieet bestaat uit aanpassingen in het gebruik van bepaalde voedingswaren en vaak ook beperking van de vochtinname. De diëtiste zal dit samen met jou bekijken en proberen het dieet aan te passen aan uw noden en mogelijkheden. Bijsturingen gebeuren regelmatig in overleg met je nierspecialist en volgens de evolutie van je ziekte.

Medicatie

Omdat de nieren onvoldoende zelf hun functies kunnen vervullen, moet het dieet
aangevuld worden met medicatie en vitamine:

• Mensen met nierproblemen lijden vaak aan bloedarmoede. Om de bloedaanmaak te stimuleren krijgt je tijdens de dialyse erythropoëtine (EPO) en ijzersupplementen.
  Je krijgt vitaminesupplementen.
• Je kunt medicatie krijgen om de opname van fosfor in het bloed te beperken. Het is van groot belang dat deze tijdens de maaltijd ingenomen worden.
• Als ej een hoge bloeddruk hebt, kunnen bloeddrukverlagers nodig zijn, naast een zoutarm dieet.
• Voor een te hoge cholesterol, volg je een vetarm dieet en is soms bijkomend een statine (= cholesterolverlager) nodig.
• We proberen botontkalking tegen te gaan door de hoeveelheid actief vitamine D in je lichaam op peil te houden.
• Aderverkalking versnelt bij nierpatiënten. Stoppen met roken is bijgevolg extra belangrijk.
• Hart- en vaatziekten zijn één van de meest voorkomende doodsoorzaken bij dialysepatiënten (veel frequenter
  dan het eigenlijke nierlijden). Een goede preventie, zoals stoppen met roken, dieet, behandeling van hoge bloeddruk en hoge cholesterol en een goede regeling van suikerziekte is dus van belang om dit zoveel mogelijk te voorkomen.