Hoge bloeddruk (hypertensie)

Symptomen

De meeste patiënten met hoge bloeddruk ervaren geen symptomen, wat het gevaarlijke is van een hoge bloeddruk. Bij zeer hoge bloeddrukwaarden kunnen wel symptomen optreden: hoofdpijn, wazig zicht, spontane bloedingen, pijn op de borst of kortademigheid.

Oorzaken

Bij de meeste mensen wordt geen onderliggende aandoening gevonden die de hoge bloeddruk verklaart. Men spreekt van ‘primaire of essentiële hypertensie’. De volgende factoren kunnen een rol spelen in het ontstaan van primaire hypertensie:

• Leeftijd: bij veroudering stijgt de bloeddruk door veranderingen in de bloedvaten.
• Familiale aanleg: genetische factoren spelen een rol in de aanwezigheid van hoge bloeddruk.
• Obesitas: belangrijk overgewicht verhoogt de nood aan bloedtoevoer in de weefsels en verhoogt zo de bloeddruk.
• Gebrek aan fysieke activiteit.
• Roken: door de impact van chemische stoffen in tabak en rechtstreekse beschadiging van de bloedvaten, stijgt de bloeddruk.
• Zoutinname: overmatig zoutgebruik verhoogt de bloeddruk door het aantrekken van vocht in de bloedbaan.
• Alcoholgebruik: het overmatig gebruik van alcohol heeft een nefaste invloed op de bloeddruk.
• Stress.

Daarnaast kan hoge bloeddruk soms ontstaan door een andere onderliggende aandoening. Men spreekt in dat geval van ‘secundaire hypertensie’. Voorbeelden hiervan zijn slaapapneusyndroom, aandoeningen van de nieren of bijnieren, schildklierproblemen of aangeboren aandoeningen van de bloedvaten. Ten slotte kan het gebruik van bepaalde medicatie of drugs de bloeddruk verhogen.

Gevolgen

Door de hoge bloeddruk worden de bloedvaten over het hele lichaam beschadigd. Mogelijke gevolgen kunnen zijn:

• Hartinfarct of herseninfarct: door beschadiging van de bloedvatwand ontstaan vernauwingen in de bloedvatwand die aanleiding kunnen geven tot het dichtslibben van slagaders.
• Hartfalen: bij een hoge bloeddruk moet de hartpomp steeds harder samentrekken om bloed tegen de hoge bloeddruk rond te pompen. Dit leidt tot een verdikte en verstijfde hartspier, met optreden van hartfalen of spierzwakte van de pomp.
• Zichtstoornissen ten gevolge van beschadiging van de bloedvaten van het netvlies van de ogen.
• Nierproblemen ten gevolge van beschadiging van de nierfilter.

Onderzoeken

De bloeddruk wordt gemeten met een bloeddrukmeter. Hierbij wordt een bovendruk (of systolische druk) gemeten, en een onderdruk (of diastolische druk). De optimale bloeddruk bedraagt rond 120/80 mmHg. We spreken van hypertensie als de bloeddruk bij meerdere metingen hoger is dan 140/90 mmHg.

In de verdere uitwerking van hypertensie worden aanvullende onderzoeken verricht:

• Elektrocardiogram (ECG) en echocardiografie. Hiermee wordt mogelijke beschadiging aan de hartspier geëvalueerd.
• Fietstest om de evolutie van de bloeddruk tijdens inspanning te beoordelen.
• Bij verdenking op secundaire hypertensie of voor evaluatie van schade ten gevolge van hoge bloeddruk, zullen soms aanvullende testen worden gepland: nazicht van de nieren, onderzoek van het bloed of de urine, een slaaponderzoek, nazicht van de ogen,…
• Een 24-uurs bloeddrukmeting is geadviseerd om de bloeddruk in de thuissetting te evalueren, of om het effect van de opgestarte therapie te beoordelen.

Behandelingen

Levensstijlmaatregelen

Aangezien hoge bloeddruk vaak het gevolg is van een ongezonde levensstijl, bestaat de eerste stap van de behandeling uit volgende adviezen:

• Inname van gezonde voeding, met beperking van de zoutinname.
• Frequente lichaamsbeweging: dagelijks 30 minuten.
• Behoud van een normaal lichaamsgewicht of vermagering bij overgewicht.
• Beperking van het alcoholgebruik.
• Rookstop.

Medicatie

Als wijzigingen in de levensstijl alleen niet voldoende zijn of wanneer er een zeer hoge bloeddruk wordt vastgesteld, zal er voorgesteld worden om medicatie op te starten.

Er bestaan verschillende groepen medicatie voor de behandeling van hypertensie die allemaal wetenschappelijk uitgebreid bestudeerd zijn en aangetoond hebben de kans op hart- en vaataandoeningen, en de kans op overlijden als gevolg hiervan, te verlagen.

In functie van jouw leeftijd, profiel en onderliggende aandoeningen, zal je arts je één, of een combinatie van meerdere bloeddrukverlagende middelen voorschrijven. De veiligheid van deze medicatie is uitgebreid bestudeerd en deze medicatie mag lange tijd worden ingenomen. Sommige medicijnen hebben een kans op bijwerkingen maar de kans hierop is globaal laag. Bij het optreden hiervan wordt andere medicatie voorgeschreven. Je arts zal dit met jou bespreken.